Jak radzić sobie z powracającym bólem nóg?

Ból nóg należy do bardzo powszechnych dolegliwości, z którymi borykają się osoby w różnym wieku. Dolegliwości bólowe mogą być objawem poważnych chorób jak borelioza czy reumatoidalne zapalenie stawów. Ból nóg może być związany z objawami menopauzy lub pracą w pozycji siedzącej, lub stojącej. Dowiedz się, jakie są przyczyny bólu nóg i poznaj skuteczne sposoby na złagodzenie dolegliwości.

Ból nóg – przyczyny

Nawracające bóle nóg najczęściej związane są z niezdrowym trybem życia oraz niewłaściwymi nawykami takimi jak:

• brak aktywności fizycznej,
• praca w pozycji stojącej lub siedzącej,
• częste noszenie obuwia na obcasie,
• intensywny trening,
• noszenie zbyt obcisłej odzieży,
• dieta uboga w błonnik,
• picie zbyt małej ilości płynów,
• zaburzenia hormonalne.

Niezdrowy tryb życia prowadzi do nadwagi lub otyłości, które znacznie nasilają dolegliwości bólowe. Przyczyną bólu nóg są również zmiany hormonalne w okresie menopauzy, które mogą powodować uciążliwe objawy. Dolegliwości bólowe w okolicy kolan mogą być objawem poważnych chorób takich jak:

1. Borelioza- ból i obrzęk w okolicach kolana jest jednym z objawów choroby odkleszczowej, która wymaga konsultacji lekarskiej i wdrożenia antybiotykoterapii, nieleczona prowadzi do poważnych powikłań w tym trwałego zniekształcenia stawów,
2. Choroby reumatyczne- obrzęk oraz powracający ból w okolicach kolan może być objawem reumatoidalnego zapalenia stawów lub zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa, które są bardzo poważnymi chorobami. Dolegliwości bólowe oraz gorączka powinny skłonić do jak najszybszej wizyty u specjalisty, który na podstawie badania USG, rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej, wdroży odpowiednie leczenie. Choroby reumatyczne prowadzą do nieusuwalnych zmian w stawach, dlatego jak najszybciej postawić diagnozę i zastosować odpowiednie leczenie, w niektórych przypadkach konieczna operacja. W leczeniu chorób reumatycznych bardzo ważna jest rehabilitacja, która wpływa na poprawę ruchomości stawów. Warto wiedzieć, że w przypadku chorób reumatycznych stosowanie maści rozgrzewających nie jest wskazane. 
3. Bakteryjne zakażenie kolana- najczęściej spowodowane jest urazem kolana, któremu towarzyszy skaleczenie i objawia się zaczerwienieniem, obrzękiem oraz silnymi dolegliwościami bólowi. W przypadku zakażenia bakteryjnego konieczna jest konsultacja z lekarzem i zastosowanie odpowiedniego antybiotyku. Zakażenie bakteryjne kolana może wymagać leczenia operacyjnego.
4. Zmiany zwyrodnieniowe- dolegliwości bólowe, uczucie sztywnienia oraz obrzęk lub zaczerwienienie mogą świadczyć o zmianach zwyrodnieniowych, które najczęściej związane są z przeciążeniem stawów oraz starzeniem się tkanki chrzęstnej. W przypadku zmian zwyrodnieniowych konieczna jest konsultacja lekarska i zastosowanie leczenia farmakologicznego, fizykoterapii lub blokady stawu. 

Bardzo często spotykaną dolegliwością są również uciążliwe bóle w kostkach. W zależności od umiejscowienia mogą być związane z:

• urazami takimi jak stłuczenie, skręcenie, zwichnięcie czy złamanie kostki, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej,
• zmianami zwyrodnieniowymi spowodowanymi urazami, a także chorobami reumatycznymi, wadami stóp takimi jak płaskostopie, choroby o podłożu bakteryjnym,
• przewlekłą niewydolnością żylną, której pierwszym objawem są dolegliwości bólowe w okolicach kostki.

Ból w kostkach zawsze wymaga konsultacji lekarskiej i zastosowania odpowiedniego leczenia.

Wiele osób uskarża się również na dolegliwości bólowe w okolicach łydek, które mogą być związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym lub uprawianiem sportu. Ból w łydkach może świadczyć o epidemiologicznej bolesności łydek. Choroba ta objawia się silnym bólem w okolicach łydek, stóp oraz ud, problemami z poruszaniem się, a także podwyższoną temperaturą ciała, katarem i kaszlem. Bolesność łydek najczęściej występuje u chłopców w wieku od 6 do 9 lat i zazwyczaj po siedmiu dniach objawy ustępują. W leczeniu tej choroby zaleca się jedynie odpoczynek mający na celu zregenerowanie obolałych mięśni.

Ból nóg – jak złagodzić dolegliwości?

Ból nóg należy do bardzo często spotykanych dolegliwości, których najczęstszą przyczyną jest niezdrowy tryb życia. Skutecznymi sposobami na nawracające bóle nóg są:

• dieta bogata w produkty zawierające błonnik takie jak jabłka, biała fasola, siemię lniane, kasza gryczana, kasza jęczmienna, otręby pszenne, pieczywo żytnie; błonnik wpływa na zmniejszenie dolegliwości trawiennych będących jedną z przyczyn uczucia ciężkości nóg, 
• regularna aktywność fizyczna, która zapewnia właściwe krążenie krwi w nogach, osoby pracujące w pozycji siedzącej lub stojącej powinny pamiętać o przerwach w pracy i wykonywaniu  ćwiczeń rozluźniających, dla osób borykających się z bólem nóg najkorzystniejsze jest pływanie oraz jazda na rowerze,
• odpoczynek usprawniający krążenie, osoby borykające się z dolegliwościami bólowymi i obrzękami nóg powinny odpoczywać i spać z nogami uniesionymi wyżej od reszty ciała,
• odpowiednio dobrane obuwie wpływające na równomierne rozłożenie ciała, w przypadku dolegliwości bólowych należy zrezygnować z butów na wysokim obcasie,
• wygodna odzież, która zapewnia swobodny przepływ krwi, zbyt obcisłe spodnie czy rajstopy mogą wpływać na bóle i obrzęki nóg,
• odpowiednia ilość płynów, które oczyszczają organizm z toksyn, co przekłada się na  zmniejszenie uciążliwych dolegliwości,
• utrzymywanie prawidłowej masy ciała- nadwaga i otyłość w znacznym stopniu powodują uciążliwe dolegliwości jak ból, obrzęki czy problemy z poruszaniem się, dlatego warto zastosować odpowiednią dietę i aktywność fizyczną, która wpłynie na zmniejszenie wagi i tym samym na złagodzenie bólu nóg,
• właściwa postawa ciała wpływa na odpowiednie rozłożenie masy ciała i zmniejszenie dolegliwości bólowych,
• naprzemienne prysznice- stosowanie chłodnego i ciepłego prysznica w okolicach nóg usprawnia krążenie i łagodzi ból oraz obrzęki,
• równowaga hormonalna- zwłaszcza w okresie menopauzy istotne jest uzupełnienie estrogenu, którego brak ma bezpośredni wpływ na dolegliwości bólowe,
• masaż relaksacyjny wykonywany przez doświadczonego fizjoterapeutę znacznie zmniejsza ból oraz obrzęk nóg,
• plastry o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym stosowane miejscowo, znacznie zmniejszą ból i obrzęki.

Zbilansowana dieta, odpowiednia ilość snu oraz regularna aktywność fizyczna są  jednym z kluczowych czynników wpływających na zmniejszenie lub całkowite wyeliminowanie uciążliwych i nawracających dolegliwości bólowych w okolicach nóg. Zmiana nawyków jak chociażby sypianie z uniesionymi nogami czy ćwiczenia podczas wykonywania pracy w pozycji siedzącej lub stojącej, skutecznie zmniejszają ból i obrzęki nóg. W wielu przypadkach sprawdzają się lecznicze plastry o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, do stosowania miejscowego.  Warto jednak pamiętać, że ból nóg może być objawem bardzo poważnych chorób jak borelioza, choroby reumatyczne, zmiany zwyrodnieniowe stawów czy przewlekła niewydolność żylna, wymagających natychmiastowej interwencji lekarskiej. Nie należy bagatelizować niepokojących objawów takich jak utrzymujący się lub narastający ból w okolicach kolan czy kostek. Dolegliwości bólowe, zaczerwienienie, obrzęki w okolicach kostek czy kolan  należy skonsultować z lekarzem, który wdroży odpowiednie leczenie.

lek. Michał Dąbrowski